Κοινή Θέση Ελγινιάδη-Κάμερον: Δεν πιστεύουμε στον ‘επιστροφισμό’
Ο Πρωθυπουργός της Βρετανίας Κάμερον και ο γνωστός κροίσος Ελγινιάδης κλήθηκαν
και οι δύο να απολογηθούν σε τηλεοπτικές τους εμφανίσεις γιατί δεν επιστρέφουν τα
κλεμμένα. Το αλληγορικό βίντεο του Ελγινιάδη μπορείτε να το δείτε εδώ
http://www.bringthemback.org/


«Είναι η ίδια ερώτηση και με τα ‘Ελγίνεια’. Η σωστή απάντηση είναι το Βρετανικό
Μουσείο και άλλοι πολιτιστικοί θεσμοί να κάνουν ακριβώς αυτό που κάνουν, δηλαδή
να διασυνδέονται με θεσμούς σε όλο τον κόσμο ώστε να εξασφαλίζουν πως τα
πράγματα που έχουμε και φροντίζουμε τόσο καλά, θα μοιράζονται με ανθρώπους σ'
όλο τον κόσμο, όπως [τους] αρμόζει. Δεν πιστεύω στον ‘επιστροφισμό’». Κατέληξε
ο Συντηρητικός Πρωθυπουργός που έμεινε έκπληκτος από την ερώτηση που του
έκαναν.
.jpg)
Όλο και περισσότερες κυβερνήσεις αρχίζουν και αμφισβητούν ανοιχτά τους τρόπους
που έφτασαν σπουδαία κομμάτια πολιτιστικής κληρονομιάς στη Βρετανία. Με τις
πιέσεις να εντείνονται οι Βρετανοί Επικεφαλής διαρκώς καλούνται να απολογηθούν
στο διεθνές κοινό που τάσσεται όλο και πιο έντονα υπέρ της επιστροφής βίαια
αποσπασμένων εκθεμάτων.
Τα Γλυπτά του Παρθενώνα είναι στην πρώτη γραμμή όχι μόνο λόγο της
σημαντικότητάς τους στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομία, μα και γιατί γίνεται
όλο και πιο κατανοητό παγκοσμίως πως η απόκτησή τους από τον Έλγιν ήταν μια
απροκάλυπτη κλοπή.
http://www.bringthemback.org/
Υ.Γ. Ο θρύλος λέει πως ο άντρας που φοράει το Κοχ-Ι-Νουρ έχει όλο τον κόσμο
στον έλεγχό του, μα θα γνωρίζει και όλη τη δυστυχία του. Αυτό όμως ισχύει μόνο
για τους άνδρες, για αυτό και κοσμεί το γυναικείο σκήπτρο.
ΠΗΓΗ: https://www.facebook.com/BringThemBack?fref=ts
**********************************************************
Στις αρχές Φεβρουαρίου του τρέχοντος σχολικού έτους 2012-2013, το 2ο
Γυμνάσιο Κορίνθου στα πλαίσια των σχολικών Δραστηριοτήτων, υλοποίησε ένα
Πολιτιστικό – Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα με θέμα : "Ολυμπιακοί Αγώνες –
Λονδίνο 2012. Μάρμαρα του Παρθενώνα – Βρετανικό Μουσείο 2012. : Σχέση και
αντίφαση "
15χρονοι μαθητές και μαθήτριες του 2ου Γυμνασίου Κορίνθου και τρεις
καθηγητές τους που πραγματοποιούσαν εκπαιδευτική εκδρομή στο Λονδίνο, έδωσαν το
δικό τους μήνυμα ότι τα μάρμαρα του Παρθενώνα είναι Ελληνικά, σηκώνοντας 4
Ελληνικές σημαίες και φωνάζοντας το σύνθημα : BRING THEM BACK!
Ταυτόχρονα οι μαθητές και μαθήτριες του 2ου Γυμνασίου παρέδωσαν 36 επιστολές
γραμμένες στην Αγγλική στον Διευθυντή του Μουσείου μέσα από τις οποίες
εξηγούσαν με τεκμηριωμένες θέσεις γιατί οι Άγγλοι πρέπει να επιστρέψουν τα
Ελγίνεια Μάρμαρα στην Ελλάδα.

Όπως τονίζουν οι καθηγητές που τους συνόδευσαν, Χ. Ρουμελιώτης, Δήμητρα
Παραδείση και Δέσποινα Μιχολιά, "Στόχος μας ήταν να ευαισθητοποιήσουμε
τους μαθητές μας πάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα ώστε να ενστερνιστούν την ανάγκη
της επιστροφής όλων των ανεκτίμητων ελληνικών Θησαυρών που «κοσμούν» τα Μουσεία
της Ευρώπης και κυρίως του Βρετανικού Μουσείου και στο μέλλον να αγωνιστούν για
τον επαναπατρισμό τους. Μας φάνηκε οξύμωρο το γεγονός, ότι από τη μια το
Λονδίνο με την διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων στο έδαφός του, τιμά και
υιοθετεί το Ολυμπιακό Ιδεώδες της Αρχαίας Ελλάδας και κατ’ επέκταση τον αρχαίο
ελληνικό πολιτισμό και από την άλλη κατακρατεί πεισματικά στο ίδιο – ξένο
βέβαια – έδαφός του, τους ανεκτίμητους Θησαυρούς της Αρχαίας Ελλάδας. Η Ελλάδα
δημιούργησε αυτά τα λαμπρά μνημεία του Πολιτισμού, σ’ αυτή την πατρίδα
επιβάλλεται να επιστρέψουν."!
Πρόβλημα με την ασφάλεια του Μουσείου
Μετά την ανάρτηση της Ελληνικής σημαίας και τη φωτογράφηση με αυτή μπροστά
από τα μάρμαρα, παρουσιάστηκε πρόβλημα με την security του Μουσείου η οποία
ζήτησε εξηγήσεις από τους καθηγητές και προς στιγμή δημιουργήθηκε πρόβλημα. Οι
καθηγητές ήταν έτοιμοι γι΄ αυτό και είχαν σκοπό να ενημερώσουν την ελληνική
πρεσβεία στο Λονδίνο αν συνέβαινε κάτι
δυσάρεστο. Τελικά μετά τις εξηγήσεις που δόθηκαν, δεν υπήρξε άλλο πρόβλημα και
οι μαθητές με τους καθηγητές τους συνέχισαν το όμορφο ταξίδι τους στην Αγγλική
πρωτεύουσα. Τέτοιες πράξεις φανερώνουν πάρα πολλά και συγκινούν κάθε Έλληνα,
αφού ακόμα και σε τέτοιες εποχές κρίσης οικονομίας και αξιών, υπάρχουν φωνές που συνεχίζουν να διεκδικούν τα αυτονόητα.
Και ειδικά όταν πρόκειται για 15χρονα παιδιά, αυτό αποκτά ιδιαίτερη αξία.
Συγχαρητήρια λοιπόν, στους μαθητές και στους καθηγητές που τους εμπνέουν…
ΠΗΓΗ: http://news247.gr/eidiseis/koinonia/paideia/15xronoi_mathhtes_upswsan_thn_ellhnikh_shmaia_sto_vretaniko_moyseio.2129918.html
**********************************************************
Το χρονικό της αφαίρεσης των μαρμάρων του Παρθενώνα από τον Λόρδο Έλγιν
Το ξεκίνημα του 19ου αιώνα υπήρξε οδυνηρό για τα μνημεία της Ακρόπολης των
Αθηνών, εξαιτίας της αρχαιοθηρίας, η οποία έφτασε στο αποκορύφωμά της στις
αρχές της πρώτης δεκαετίας του αιώνα. Κύριος αυτουργός υπήρξε ο Λόρδος Έλγιν, ο
οποίος τότε υπηρετούσε ως πρεσβευτής της Αγγλίας στην Οθωμανική Πύλη
(1799-1803).


Το φιρμάνι, όπως αυτό εκδόθηκε στα τουρκικά, δεν βρέθηκε ως σήμερα, παρά τις
έρευνες ειδικών στα τουρκικά αρχεία. Μια μετάφραση του στα ιταλικά, την οποία
είχε κάμει ο διερμηνέας της Αγγλικής Πρεσβείας στην Κωνσταντινούπολη Πισανί,
βρέθηκε στο αρχείο του Φ. Χάντ, ιερέα της Πρεσβείας στην Κωνσταντινούπολη κατά
την περίοδο που προΐσταστο αυτής ο Έλγιν. Από αυτό το ιταλικό κείμενο έγινε η
μετάφραση του φιρμανίου στα αγγλικά, την οποία έδωσε ο Χάντ στην Ειδική
Εξεταστική Επιτροπή, που είχε συστήσει η αγγλική Βουλή για την αγορά των
«Ελγινείων», όταν ο ίδιος κλήθηκε ως μάρτυρας.
Παραθέτουμε εδώ την μετάφραση του οθωμανικού φιρμανίου στα ελληνικά, όπως αυτή
έχει δημοσιευθεί στο Ενημερωτικό Δελτίο των Εταίρων της Αρχαιολογικής Εταιρίας
:
Φιρμάνι ή Επίσημο Γράμμα του Καϊμακάν Πασά προς τον Καδή ή Προϊστάμενο Δικαστή και προς τον Βοεβόδα ή Διοικητή της Αθήνας
το 1801.

Σου γράψαμε λοιπόν αυτό το γράμμα και το στείλαμε με τον κύριο Philip Hunt με
το σκοπό μόλις αντιληφθείς τη σημασία του, πως εκφράζει δηλαδή τη σαφή επιθυμία
και υπόσχεση του Μεγαλειότατου Σουλτάνου, προικισμένου με όλες τις εξέχουσες
ιδιότητες, να ευνοήσει αιτήσεις όπως η προαναφερθείσα, σύμφωνα με όσα
συνοδεύουν τη φιλία, την τιμιότητα, τη συμμαχία και την καλή θέληση που υπάρχει
από πολύ παλιά μεταξύ της Υψηλής και πάντοτε κραταιάς Οθωμανικής Αυλής και
αυτής της Αγγλίας και που αυξάνει εμφανώς και από τις δύο Αυλές. Ειδικά, καθώς
δεν υπάρχει κίνδυνος αν τα προαναφερθέντα γλυπτά και κτίρια παρατηρηθούν και
σχεδιαστούν. Αφού λοιπόν εκπληρωθούν τα όσα επιβάλλει η φιλοξενία και γίνουν
δεκτοί με το πρέποντα τρόπο οι προαναφερθέντες καλλιτέχνες σύμφωνα με την
σημαντική αίτηση του προαναφερθέντος πρεσβευτή και επειδή είναι υποχρέωση για
μας να εξασφαλίσουμε ότι δεν θα βρούν κανένα εμπόδιο περπατώντας, παρατηρώντας
ή μελετώντας τα γλυπτά και τα κτίρια που θέλουν να σχεδιάσουν και να
αντιγράψουν. Και σε οποιαδήποτε από τις εργασίες τους, ίδρυση ικριώματος ή
χρησιμοποίηση διαφόρων εργαλείων. Η επιθυμία μας είναι μόλις φτάσει το γράμμα
αυτό να χρησιμοποιήσεις όλη σου την επιμέλεια για να ενεργήσεις σύμφωνα με τις
επιδιώξεις του πρεσβευτή για όσον καιρό οι προαναφερθέντες καλλιτέχνες που
μένουν σε αυτό το μέρος θα μπαίνουν και θα βγαίνουν στο φρούριο των Αθηνών που
είναι ο τόπος της μελέτης. Ή θα στήνουν ικριώματα γύρω από τον αρχαίο Ναό των
Ειδώλων ή θα κατασκευάζουν εκμαγεία ή γύψο των προαναφερθέντων κοσμημάτων και
γλυπτών, ή θα καταμετρούν τα λείψανα άλλων κατεστραμμένων κτιρίων, ή θα
σκάβουν, όταν το κρίνουν απαραίτητο, τα θεμέλια σε αναζήτηση επιγραφών μέσα στα
μπάζα. Να μην ενοχληθούν από τον προαναφερθέντα Διασδάρη ή από άλλα άτομα, ούτε
από σένα στον οποίο απευθύνετε αυτό το γράμμα. Και κανένας να μην αναμειχθεί με
τα ικριώματα ή τα εργαλεία τους ούτε να τους εμποδίσει να πάρουν μερικά
κομμάτια πέτρας με επιγραφές και γλυπτά (qualque pezzi di pietra). Να
συμπεριφερθείτε όπως έχει διαταχθεί. (Οκτ. 1991, τχ. 17, σ. 142-144)
Με πλούσια δώρα προς τις τοπικές τουρκικές αρχές των Αθηνών, ο Έλγιν πέτυχε να
ερμηνεύσει το φιρμάνι όπως ήθελε. Η επίμεμπτη αυτή πολιτική είχε αποτέλεσμα να
μείνουν τα μνημεία του Ιερού της Αθηνάς έρμαια στη βουλιμία του Άγγλου πρεσβευτή.
Σε διάστημα 18 μηνών, δηλαδή ως το τέλος του 1802, το συνεργείο είχε εκτελέσει
όσα ήθελε ο Έλγιν, όταν ξεκίνησε το απαίσιο έργο του.
Στην επιχείρηση αυτή, το χειρότερο και από την αρπαγή των αρχαίων ήταν η
παντελής καταστροφή πολλών αγαλμάτων κατά την απόσπασή τους από τα μνημεία,
καθώς και πολλών άλλων αρχιτεκτονικών πλαισίων, στην προσπάθεια των εργατών να
αποσπάσουν τις πλάκες της ζωφόρου και τις μετόπες, με τις πρωτόγονες μεθόδους
που χρησιμοποιούσαν. Είναι πολύ χαρακτηριστική η περιγραφή της καταστροφής, την
οποία περιέλαβε ο περιηγητής δρ. Έντουαρτ Ντάνιελ Κλάρκ στο οδοιπορικό του, ως
αυτόπτης μάρτυρας της σκηνής της απογύμνωσης του Παρθενώνα, όπου γράφει :
Ο Δισδάρης βλέποντας την καταστροφή που είχε γίνει στο μνημείο, όταν κατέβασαν
και την τελευταία μετόπη, έβγαλε την πίπα από το στόμα του, άφησε να κυλήσει
ένα δάκρυ και με ικετευτικό τόνο στη φωνή είπε ελληνικά στον Λουζιέρι, «Τέλος».
Σύμφωνα με τον αρχικό κατάλογο, που συνέταξεο Έννιο Κουιρίνο Βισκόντι,
Διευθυντής του Μουσείου του Καπιτωλίου και στη συνέχεια του Μουσείου του
Βοναπάρτη στο Παρίσι, ο αριθμός των αριθμός των αρχαίων που πήρε ο Έλγιν
ανέρχεται σε 253 ανάγλυφα και αγάλματα εκτός από τα μικρά αντικείμενα. Στον
αριθμό αυτόν περιέχονται μετόπες και πλάκες της ζωφόρου του Παρθενώνα, αγάλματα
από το ανατολικό και δυτικό αέτωμα, η Καρυάτιδα και ο κομψότατος κίονας του
Ερεχθείου, το μεγάλο άγαλμα του Βάκχου πάνω από το Θέατρο του Διονύσου κλπ.
Οι λόγοι τους οποίους προέβαλε ο Έλγιν στο Memorandum, που συνέταξε ο ίδιος για
να δικαιολογήσει το εγχείρημα του, ήταν η απειλούμενη καταστροφή των αρχαίων
από τους Τούρκους και τους Ευρωπαίους, το προηγούμενο ότι και άλλοι πριν από
αυτόν έκαμαν το ίδιο, όπως ο πρεσβευτής της Γαλλίας στην Κωνσταντινούπολη
Choiseul Gouffier, το 1784, και το ενδιαφέρον του για την ανάπτυξη των τεχνών
στην Αγγλία. Υποστήριξε επίσης ότι οι Έλληνες δεν έδειξαν δυσαρέσκεια και ότι ο
λαός δέχτηκε το έργο του με χαρά ως ποριστικό χρημάτων, ενώ οι Τούρκοι ήταν
απαθείς και αδιάφοροι. Τη συλλογή αυτή την πούλησε ο Έλγιν στο αγγλικό κράτος
αντί του ποσού των ₤35.000.
Πριν από την τελική απόφαση της αγγλικής κυβερνήσεως για την αγορά της
συλλογής, το 1816, έγινε μεγάλη συζήτηση στη Βουλή των Κοινοτήτων για τις
νομικές και γλωσσικές αντιφάσεις που περιέχονται στο φιρμάνι, και ακούστηκαν
πολλά για την κατάχρηση της εξουσίας από τον Έλγιν ως πρεσβευτή στην Πύλη.
Τελικά αποφασίστηκε με ψήφους 82 υπέρ και 30 κατά η αγορά των αρχαιοτήτων.
Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι κατά τη συζήτηση αυτή κατατέθηκε από τον Χιου
Χάμερσλυ, μέλος του Κοινοβουλίου, τροπολογία, η οποία θα θεωρείται η πρώτη
καταγεγραμμένη πρόταση επιστροφής των αρχαίων (βλ. σ. 81). Με αυτήν ο Χάμερσλυ
ζητούσε να γνωστοποιηθεί :
[...] η Μεγάλη Βρετανία κρατεί αυτά τα μάρμαρα ως παρακαταθήκη μέχρις ότου της
ζητηθούν από τους τωρινούς ή οποιουσδήποτε μελλοντικούς κυρίους της Πόλης των
Αθηνών. Και ότι μετά από ένα τέτοιο αίτημα αναλαμβάνει, χωρίς διατυπώσεις ή
διαπραγματεύσεις, να τα επανατοποθετήσει, όσο είναι δυνατόν, στα μέρη από όπου
είχαν αφαιρεθεί και ότι στο μεταξύ θα φυλάσσονται προσεχτικά στο Βρετανικό
Μουσείο. Η τροπολογία αυτή καταψηφίστηκε.Το διάταγμα που ψήφισε η αγγλική
κυβέρνηση για την αγορά των αρχαίων και δημοσιεύθηκε την 1η Ιουνίου του 1916,
αναφέρει, επιγραμματικά, στοιχεία, τα οποία μας ενδιαφέρουν ιδιαίτερα για την
ονομασία «Ελγίνεια Μάρμαρα» και για τους όρους με τους οποίους δόθηκε στο
Βρετανικό Μουσείο. Το σχετικό κείμενο έχει ως εξής:
Ο ανωτέρω αναφερόμενος λόρδος συμφώνησε να πωλήσει τα αυτά [Μάρμαρα] στο ποσό
των ₤35.000 με τον όρο ότι όλη η παραπάνω αναφερόμενη συλλογή θα κρατείται
αδιαχώριστη στο Βρετανικό Μουσείο και ανοικτή για επιθεώρηση και θα ονομάζεται
«Ελγίνεια Μάρμαρα». Και ότι ο ανωτέρω αναφερόμενος λόρδος και κάθε πρόσωπο που
θα αποκτά τον τίτλο του Έλγιν θα πρέπει να προστίθεται στους Επιτρόπους του
Μουσείου. Το μέγεθος της καταστροφής ήταν τόσο μεγάλο, ώστε ο Άγγλος περιηγητής
Έντουαρντ Ντόντγουελ, που υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας της σύλησης των μνημείων της
Ακρόπολης, γράφει στο οδοιπορικό του για το γεγονός τα εξής : «Είναι βέβαιο ότι
οι καταστροφές που έγιναν στα μνημεία μέσα σε ένα χρόνο ήταν μεγαλύτερες από
όσες είχαν υποστεί αυτά, σε ολόκληρο τον 18ο αιώνα». Αλλά και ο Δρ. Κλάρκ, από
τους πιο δυνατούς κατήγορους του Έλγιν, αποτιμά συγκριτικά τη ζημιά : «οι
καταστροφές που σημειώθηκαν στο ναό (του Παρθενώνα) ήταν μεγαλύτερες από
εκείνες που είχε υποστεί από το πυροβολικό των Βενετών». Για την καταστροφή των
μνημείων έγραψαν ακόμη και εκείνοι που υπήρξαν μετριοπαθείς για τον Έλγιν, όπως
ο Τζων Καμ Χομπχάουζ, ο Φ. Σ. Νορθ Ντάγκλας ή αργότερα ο Α. Μιχαέλις. Αλλά και
ο ίδιος ο εκτελεστής του έργου του Έλγιν, ο Τζιοβάνι Μπατίστα Λουζιέρι, Ιταλός
ζωγράφος, που προΐστατο του συνεργείου της καταστροφής, αναφέρει στην
αλληλογραφία του προς αυτόν ότι «εκτελώντας τις εντολές του αναγκάστηκε να
γίνει λίγο βάρβαρος».
ΠΗΓΗ: http://www.istorikathemata.com/2011/06/blog-post_07.html
*************************************************************